PARACETAMOL ZEHİRLENMESİ

Bir ağrı kesici ve ateş düşürücü olarak sıklıkla kullanılan Paracetamol karaciğer iflasının en yaygın sebeplerindendir.

Paracetamol bir serbest Hidroksil grubu taşır ve sulfatlama ve glukuronlama yoluyla elimine edilir. Paracetamol yüksek dozda alındığında veya kanda ki oran arttığında CYP2E1 enziminin artmasına neden olur, bu artışla birlikte zehirli metabolit atık olan N-Asetil-p-Benzokinonimin’e dönüştürülür ve bu atık glutation tarafından tutulur, Karaciğerde Glutation azaldığı zaman bu madde proteinlere nüfuz eder ve bu nedenle akut karaciğer iflası oluşur.

Bu mekanizmadan dolayı paracetamolün alınması ve karaciğer iflası arasında geçen süreç belirtisiz geçer. Ölümcül seyri dozajla alakalıdır ve 12-36 saat arasında değişir. Çünkü öncelikle zehirli metabolit oluşum süreci vardır. Karaciğer hücrelerinin ölmeye başlamasında şu semptomlar oluşur: karaciğerin şişmesinden kaynaklı olarak üst karın bölgesinde ağrılar, ikterus denilen göz beyazlarının ve sonra da cildin sarı renge dönüşmesi, bilincin bulanıklaşması ve netice de hepatik (karaciğerden kaynaklı) koma. 1 gün sonra kan pıhtılaştırma faktörleri hasar gördüğü için cildin altında kanamalar başlar.

Bu nedenle yalnızca paracetamol zehirlenmesi şüphesinde dahi hasta derhal klinik tedaviye alınmalı, karaciğer ve böbrek tahlilleri yapılmalıdır (Bilirubin, transaminazlar, protrombin süresi, kreatinin) ölçülmelidir. Paracetamolün kandaki oranından yola çıkılarak zehirlenmenin boyutu hakkında öngörüde bulunulmalıdır, teşhis onaylandığında yeterince erken verilecek bir N-Acetilsistein (glutation deposunu doldurmak suretiyle) hayat kurtarıcı öneme sahiptir. Oral olarak verilecek olan dozaj başlangıç için 10 g, daha sonraki 48-72 saat içerisinde her 4 saatte 5 g olarak devam etmelidir.

……….